Phương pháp xử lý nước nhiễm Coliform
Vi khuẩn coliform bao gồm một nhóm lớn gồm nhiều loại vi khuẩn, chúng phổ biến trong đất và nước mặt, thậm chí có thể xuất hiện trên da của bạn. Một số lượng lớn các loại vi khuẩn coliform nhất định cũng có thể được tìm thấy trong chất thải từ người và động vật. Hầu hết các loại vi khuẩn coliform đều vô hại với con người, nhưng một số có thể gây ra các bệnh nhẹ và một số ít có thể gây ra các bệnh nghiêm trọng trong nước.
Vi khuẩn coliform thường được gọi sinh vật chỉ thị vì chúng cho thấy sự hiện diện tiềm tàng của vi khuẩn gây bệnh trong nước. Sự hiện diện của vi khuẩn coliform trong nước không đảm bảo rằng uống nước sẽ gây bệnh mà sự hiện diện của chúng cho thấy nước đang bị nhiễm khuẩn bởi nguồn vi khuẩn (nước mặt, hệ thống tự hoại, chất thải động vật …). Vi khuẩn gây bệnh có thể xâm nhập vào nguồn nước từ con đường này.
Các loại vi khuẩn coliform cụ thể có thể được kiểm tra đặc biệt là sau khi xét nghiệm tổng vi khuẩn coliform là dương tính. Những nhóm vi khuẩn coliform bao gồm coliform phân và Escherichia coli hoặc E.coli. Vi khuẩn coliform phân có trong đường ruột của động vật máu nóng bao gồm cả con người và do đó cần xét nghiệm cụ thể hơn về nước thải hoặc ô nhiễm chất thải động vật. E.coli là một loại vi khuẩn coliform phân thường được tìm thấy trong ruột của động vật và con người. Kết quả E.coli dương tính nghiêm trọng hơn nhiều so với vi khuẩn coliform đơn thuần vì nó cho thấy chất thải của người hoặc động vật đang xâm nhập vào nguồn nước. Có hàng trăm chủng E.coli, mặc dù hầu hết các chủng là vô hại và sống trong ruột của người và động vật nhưng một số chủng có thể tạo ra độc tố mạnh và có thể gây bệnh nặng và tử vong.
Xem thêm nội dung:
- Coliform là gì – Nước nhiễm Coliform có nguy hiểm không
- E.coli là gì – Nước nhiễm E.coli có nguy hiểm không
- Cách xử lý nước sinh hoạt ăn uống bị nhiễm khuẩn
Nước nhiễm coliform ảnh hưởng đến sức khỏe như thế nào
Như đã nói ở trên, nước uống nhiễm vi khuẩn coliform không phải lúc nào cũng gây bệnh. Hầu hết các vi khuẩn này đều vô hại với con người. Nếu có vi khuẩn gây bệnh, các triệu chứng phổ biến nhất là khó chịu đường tiêu hóa và các triệu chứng giống như cúm thông thường như sốt, chuột rút bụng và tiêu chảy. Các triệu chứng rất có thể ở trẻ em hoặc người già trong gia đình.
Tiêu chuẩn nước ăn uống quy định chỉ tiêu vi khuẩn Coliform như thế nào
Hầu hết các vi khuẩn trong nhóm Coliform không gây bệnh, nhưng số lượng của chúng càng lớn thì khả năng vi khuẩn gây bệnh có thể xuất hiện càng lớn. Vì vi khuẩn Coliform thường tồn tại trong nước lâu hơn hầu hết các sinh vật gây bệnh nên việc không có vi khuẩn Coliform là an toàn về mặt vi sinh để dùng cho ăn uống. Do đó tiêu chuẩn nước ăn uống yêu cầu không có vi khuẩn Coliform trong nước uống.
Xét nghiệm nước cho chỉ tiêu vi khuẩn Coliform
Tất cả các nguồn nước như nước giếng, nước suối và bể chứa nước nên được kiểm tra tổng số vi khuẩn Coliform mỗi năm. Nếu xét nghiệm nước ban đầu của bạn chỉ ra rằng vi khuẩn Coliform tổng số có mặt, các xét nghiệm bổ sung cho vi khuẩn Coliform phân và vi khuẩn E.coli là cần thiết.
Thời gian trong năm và điều kiện thời tiết có thể ảnh hưởng đến sự xuất hiện và số lượng vi khuẩn Coliform. Vi khuẩn Coliform ưa thích sống gần bề mặt trái đất và nhiệt độ ấm áp vì vậy nhiều khả năng số lượng vi khuẩn Coliform sẽ được tìm thấy bằng cách kiểm tra nguồn nước ngay sau vài tuần thời tiết mưa, trong khi số lượng vi khuẩn ít nhất sẽ được tìm thấy khi kiểm tra trong điều kiện khô, lạnh vào mùa đông.
Cần lấy mẫu nước vào các chai được tiệt trùng từ phòng thí nghiệm và thu thập mẫu đúng theo hướng dẫn. Việc không lấy mẫu nước trong các chai tiệt trùng có thể khiến vi khuẩn được đưa vào trong quá trình lấy mẫu.
Nếu bạn không có chai tiệt trùng có thể chai nước 0,5 lít còn nguyên màng co.
Cách lấy mẫu:
- Rửa tay sạch và sát trùng bằng cồn
- Dùng bông gòn tẩm cồn hơ lửa xung quanh vòi lấy nước
- Mở màng co, mở nắp chai, không để bàn tay chạm vào miệng chai
- Đổ hết nước trong chai ra
- Tráng bình 2-3 lần bằng nguồn nước lấy mẫu
- Hứng 2/3 chai và đậy ngay nắp chai lại
Các phương pháp xử lý nước nhiễm Coliform
Nếu kết quả xét nghiệm nước cho thấy nước nhiễm Coliform, cần xem xét các bước sau:
- Xét nghiệm vi khuẩn E.coli để giúp xác định mức độ nghiêm trọng của vấn đề vi khuẩn
- Kiểm tra nguồn cấp chứa nước như giếng khoan hay bể chứa nước: Cần kiểm tra đảm bảo phần trên của bể có nắp đậy kín, hợp vệ sinh để ngăn côn trùng và nước mặt xâm nhập.
- Nếu vi khuẩn E.coli có mặt, kiểm tra hệ thống tự hoại và các nguồn chất thải có bị tràn vào giếng hay bể chứa không
- Sốc clo: Trong một số trường hợp, vi khuẩn coliform có thể được đưa vào giếng từ ô nhiễm một lần hoặc tạm thời như mưa bão hoặc lắp đặt máy bơm chìm mới. Sốc clo có thể được sử dụng để khử trùng giếng bằng cách đưa nồng độ clo cao vào nước trong một thời gian ngắn. Xét nghiệm lại nước cho chỉ tiêu vi khuẩn Coliform trong vòng 10 -14 ngày và một vài tháng sau đó. Nếu các xét nghiệm vi khuẩn Coliform tiếp theo là âm tính thì có khả năng sự cố ô nhiễm một lần đã được xử lý thành công.
- Nếu xét nghiệm cho thấy vi khuẩn Coliform có mặt, cần xem xét thực hiện khử trùng liên tục
Phương pháp khử trùng liên tục
Xử lý nước nhiễm Coliform bằng clo
Hóa chất clo được sử dụng cho nước ăn uống tốt nhất là cloramin B. Nước được khử trùng bằng clo phải hoàn toàn trong hoặc không có bất kỳ cặn lơ lửng hoặc vẩn đục nào để clo có thể tiêu diệt vi khuẩn một cách hiệu quả.
Clo ngoài việc bất hoạt vi khuẩn nó cũng đóng vai trò oxy hóa các tạp chất trong nước như sắt, hydro sunfua và các tạp chất hữu cơ. Lượng clo cần thiết để tiêu diệt vi khuẩn và oxy hóa tất cả các tạp chất trong nước được gọi là nhu cầu clo. Do đó lượng clo được cho vào nước phụ thuộc vào nhu cầu clo của nước thô. Các đặc tính nước khác như PH và nhiệt độ cũng sẽ ảnh hưởng đến lượng clo cần cho vào nước.
Mục tiêu của clo hóa liên tục là cung cấp đủ clo để đáp ứng nhu cầu clo và duy trì lượng clo dư trong nước từ 0,3 -0,5 ppm. Clo dư này là lượng clo có sẵn để tiêu diệt vi khuẩn có thể xâm nhập vào nước sau khi khử clo.
Thời gian cần thiết để clo tiêu diệt vi khuẩn được gọi là thời gian tiếp xúc. Thời gian tiếp xúc cần thiết khác nhau tùy thuộc vào đặc điểm của nước nhưng thường là khoảng 30 phút thời gian tiếp xúc. Bể áp suất tiêu chuẩn không đủ lớn để cung cấp đủ thời gian tiếp xúc, vì vậy một bể chứa trung gian lớn hơn có thể cần phải được lắp đặt. Yêu cầu về thời gian tiếp xúc có thể được rút ngắn bằng cách tăng liều clo.
Xử lý nước nhiễm Coliform bằng đèn UV diệt khuẩn nước
Đèn UV diệt khuẩn nước là sự lựa chọn phổ biến để khử trùng nước vì nó không thêm bất kỳ hóa chất nào vào nước. Tuy nhiên nếu nguồn nước có tổng vi khuẩn coliform vượt quá 1000 khuẩn lạc trên 100ml hoặc vi khuẩn coliform phân vượt quá 100 khuẩn lạc trên 100 ml.
Đèn khử trùng nước UV bao gồm một bóng đèn UV được bao bọc bởi một ống thủy tinh thạch anh. Nước được chiếu bằng tia UV khi nó chảy qua ống kính. Nước chưa được xử lý xâm nhập vào thiết bị phải hoàn toàn trong và không có bất kỳ chất rắn lơ lửng hay độ đục nào để cho phép tất cả các vi khuẩn được chiếu xạ bởi tia cực tím. Một bộ lọc thường được lắp đặt trước thiết bị UV để loại bỏ bất kỳ chất rắn lơ lửng nào hoặc chất hữu cơ trước khi nó đi qua đèn.
Ống thạch anh cũng phải được giữ gìn sạch sẽ bằng cách thường xuyên vệ sinh làm sạch giúp tia UV có thể tiếp cận tối đa đến vi khuẩn.
Nước có độ cứng cao có thể bao phủ ống thạch anh làm giảm đáng kể hiệu quả bất hoạt vi khuẩn Coliform của đèn UV. Vì vậy cần lưu ý làm sạch thường xuyên ống thạch anh và lắp đặt thiết bị làm mềm nước trước đèn UV.
Nhược điểm duy nhất của phương pháp xử lý nước nhiễm Coliform bằng đèn UV diệt khuẩn là nó chỉ tiêu diệt vi khuẩn bên trong thiết bị và không cung cấp bất kỳ chất khử trùng còn sót lại nào.
Đèn UV diệt khuẩn nước không yêu cầu bảo trì cao nhưng bóng đèn sẽ dần mất cường độ theo thời gian và yêu cầu thay thế khoảng 1 lần mỗi năm.
Xử lý nước nhiễm Coliform bằng cách đun sôi
Đun sôi nước trong khoảng 1 phút có hiệu quả tiêu diệt vi khuẩn Coliform. Phương pháp này thường được sử dụng để khử trùng nước trong trường hợp khẩn cấp. Đun sôi tốn thời gian và năng lượng và chỉ đáp ứng một lượng nhỏ nước. Vì vậy đây không phải là sự lựa chọn lâu dài hoặc liên tục để khử trùng nước.
Xử lý nước nhiễm Coliform bằng ozone
Trong những năm gần đây, ozone được biết đến như là một phương pháp để xử lý các vấn đề về chất lượng nước bao gồm ô nhiễm vi khuẩn như vi khuẩn Coliform.Giống như clo, ozone là chất oxy hóa mạnh tiêu diệt vi khuẩn nhưng nó là loại khí không ổn định và phải được tạo ra liên tục tại chỗ. Sauk hi ozone được sản xuất, nó được bơm vào nước ngay tại chỗ để tiêu diệt vi khuẩn. Sử dụng ozone để khử trùng nước gây tốn kém hơn so với khử trùng bằng clo hoặc đèn UV diệt khuẩn. Phương pháp xử lý nước nhiễm Coliform bằng ozone có thể hữu ích khi phải xử lý nhiều vấn đề về chất lượng nước như khử trùng kết hợp với loại bỏ sắt và mangan.
Xử lý nước nhiễm Coliform bằng iot
Iot đã được sử dụng trong quá khứ như clo để khử trùng nước liên tục nhưng hiện nay iot không còn được coi là một lựa chọn khử trùng vĩnh viễn do những lo ngại về sức khỏe liên quan đến việc tiếp xúc lâu dài với nồng độ iot trong nước. Cơ quan bảo vệ môi trường Hoa Kỳ hiện khuyến nghị chỉ dùng iot để khử trùng ngắn hạn hoặc khẩn cấp.
