Độ PH đặc biệt quan trọng đối với nhiều ngành công nghiệp từ nuôi trồng thủy sản , thực phẩm đồ uống, hồ bơi, đến nước thải. Bài viết giúp bạn tìm hiểu tại sao PH đặc biệt quan trọng và cần phải đo lường liên tục và ảnh hưởng của PH đến một số ngành công nghiệp cụ thể.

PH là gì

PH là thước đo mức độ axit hoặc kiềm của dung dịch nước với thang số dao động từ 0 – 14 với 7 là trung tính, <7 có tính axit, >7 là kiềm hoặc có tính bazo.

Tại sao PH đặc biệt quan trọng và cần phải theo dõi liên tục

Rất nhiều ngành công nghiệp cần độ PH phải ổn định do đó cần sử dụng thiết bị theo dõi độ PH. PH đặc biệt quan trọng vì các lý do dưới đây:

• Ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm:  PH không ở mức yêu cầu ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm như ngành thực phẩm đồ uống  như bia, nước ngọt, hay ngành dệt may
• Ảnh hưởng đến chất lượng nước, gây ăn mòn kim loại, gây khó khăn cho các quy trình xử lý nước
• Làm nước hồ bơi bị đục, gây kích ứng người bơi như ngứa da, mắt đỏ..
• Ảnh hưởng đến chức năng sống của các sinh vật dưới nước như tôm, cá, …

Cụ thể như sau:

Ảnh hưởng của PH đến xử lý nước

Đối với nước uống hay nước thải PH đóng vai trò quan trọng đối với quy trình xử lý để loại bỏ kim loại nặng, hợp chất hữu cơ và các vật liệu độc hại khác. Nước uống phải có độ PH từ 6,5 – 8,5 để an toàn cho người sử dụng. Khi độ PH thấp nước có tính axit nó có thể làm hỏng gây ăn mòn đường ống, tạo điều kiện cho các kim loại độc hại như đồng và chì tích tụ và ngấm vào hệ thống nước gây ngộ độc cho người dùng. Khi PH tăng lên và trở nên kiềm hơn, nước sẽ thay đổi có mùi vị khó chịu, có nguy cơ cao ô nhiễm vi sinh các chất khử trùng như clo không hiệu quả.

Đối với nước thải: Cần phải kiểm tra độ PH để kiểm soát lượng đặc tính vi sinh vật hoặc hóa học trong nước. Độ PH phải được đo lượng và người vận hành theo dõi và điều chỉnh để đảm quá trình xử lý đạt hiệu quả cao nhất.

Ảnh hưởng của PH đến ngành nuôi trồng thủy sản

Nuôi trồng thủy sản là ngành công nghiệp trị giá hàng tỷ đô la và là ngành đòi hỏi cần phải theo dõi độ PH chặt chẽ. PH quá axit hoặc kiềm có thể gây ảnh hưởng đến chức năng sống, sinh sản của các loài thủy hải sản.

Hầu hết các loài cá và động vật thủy sinh có ngưỡng PH từ 6,5 – 9, vì vậy hầu hết các hệ thủy sinh sẽ bổ sung chất đệm bicacbonat vào nước để ngăn chặn PH thay đổi quá nhiều. Nếu PH giảm quá thấp nó sẽ cho phép các hóa chất độc hại và kim loại bị ăn mòn xâm nhập vào hệ thống nước, làm giảm quá trình trao đổi chất ở cá và các sinh vật thủy sinh khác. Khi PH xuống dưới 5 có thể cản trở hệ thống sinh sản của cá khiến cá chết. Giai đoạn đầu phát triển của sinh vật thủy sinh là lúc chúng nhạy cảm nhất với sự dao động PH.  PH dưới 6,5 ức chế sự phát triển của các sinh vật đưới nước. PH tăng trên 9 các ion amoni sẽ chuyển thành amoniac gây chết cá. Tốc độ tăng trưởng của cá chậm lại trong khoảng từ 9 – 10 và nếu nước có độ PH lớn hơn 11 cá sẽ chết

Ảnh hưởng của PH đối với hồ bơi và spa

PH của nước hồ bơi phải được duy trì trong khoảng 7,2 – 7,8. PH quá cao clo không khử trùng hiệu quả tạo điều kiện cho tảo, vi khuẩn, virut phát triển mạnh gây đục nước hay làm nước hồ bơi chuyển sang màu xanh. PH quá thấp, nước có tính axit gây kích ứng da và mắt con người, đồng thời gây ăn mòn thiết bị, thạch cao.

Ảnh hưởng của PH đối với ngành thực phẩm và đồ uống

Việc theo dõi PH trong ngành thực phẩm và đồ uống là cực kỳ quan trọng. Trong ngành công nghiệp thực phẩm PH được sử dụng nhiều nhằm:

• Kiểm tra chất lượng
• Kiểm soát hoạt động của vi sinh vật
• Kiểm soát mùi vị
• Tăng thời hạn sử dụng

PH tùy thuộc vào loại thực phẩm ngoài ra nó cũng đóng một vai trò trong sự phát triển của vi khuẩn của thực phẩm chẳng hạn như xúc xích phải có độ PH dưới 5,3 để đảm bảo không có vi khuẩn phát triển trên thực phẩm. Độ PH cao thịt bị thối nên cần theo dõi và kiểm soát chặt chẽ.  Đối với các sản phẩm từ sữa như sữa và phô mai: Độ PH quyết định độ mềm hay độ cứng của phô mai, vị chua của sữa, vị ngọt của bơ và hàm lượng vi sinh vật trong sữa chua.

Độ PH cũng rất quan trọng trong việc pha chế đồ uống đặc biệt là ủ bia. Khi ủ bia, độ PH quyết định hoạt động của các enzyme trong chất lỏng, mức độ PH mong muốn là 5,3 – 5,8. Một loại đồ uống khác là rượu vang. Trong ngành công nghiệp rượu vang, độ PH phải thấp để giảm sự phát triển của vi khuẩn có thể làm suy giảm chất lượng sản phẩm cuối cùng làm tăng sự hư hỏng trong quá trình sản xuất. Độ PH của rượu vang nằm trong khoảng từ 3 – 4, rươu vang đỏ thường có độ PH cao hơn một chút so với rượu vang trắng.

Làm thế nào đo độ PH

Máy đo PH online là dụng cụ đo PH thuận tiện cho nhiều ngành công nghiệp. Việc sử dụng các điện cực cho phép các ion hydro trong dung dịch chảy qua hàng rào chọn lọc dẫn đến sự chênh lệch điện thế có thể phát hiện được tỷ lệ thuận với độ PH của dung dịch. Kết quả đo hiển thị trên màn hình thuận tiện để người vận hành theo dõi và xử lý điều chỉnh kịp thời.