Trong các trường hợp khẩn cấp như bão, lũ lụt hay vỡ đường ống cấp nước, nước có thể bị ô nhiễm bởi vi khuẩn, vi rút, sinh vật gây bệnh. Lúc này vấn đề nước sạch vô cùng cấp bách. Bài viết cung cấp thông tin cách vệ sinh chuẩn bị bình chứa nước và cách khử trùng nguồn nước có sẵn trong trường hợp khẩn cấp.

Các nguồn nước có thể sử dụng

Nguồn nước an toàn có thể sử dụng để khử trùng bao gồm nước trong bình nước nóng, đường ống và đá viên. Lưu ý không thể sử dụng nước từ bồn cầu hoặc bồn rửa, hồ bơi,.. Ngoài ra các thể sử dụng nguồn nước bên ngoài như: Ao hồ, sông suối, nước mưa .

Cần thực hiện đúng cách xử lý các nguồn nước này. Ngoài ra cần tránh sử dụng nước có màu sẫm, mùi hôi hoặc có vật liệu nổi. Tránh sử dụng nước lũ làm nguồn  nước.

Chuẩn bị và vệ sinh bình chứa nước

Trước khi đổ nước sạch vào bình chứa nước, hãy làm theo các bước sau để vệ sinh và khử trùng bình:

• Rửa sạch bình  chứa bằng nước rửa chén và nước
• Trộn 1 thìa cà phê thuốc tẩy clo gia dụng dạng lỏng không mùi vào 1 lít nước. Sử dụng thuốc tẩy có chứa 5 – 6% natri hypoclorit.
• Đậy chặt bình chứa sau đó lắc đều để đảm bảo dung dịch thuốc tẩy chạm vào tất cả các bề mặt bên trong hộp đựng.
• Chờ 30 giây sau đó đổ dung dịch khử trùng ra khỏi bình chứa
• Rửa sạch hoàn toàn, không để lại cặn xà phòng hoặc dung dịch khử trùng
• Phơi khô bình chứa đã khử trùng hoặc sử dụng nước an toàn (đã xử lý) để rửa sạch thành bên trong của hộp đừng

Khi đổ nước sạch vào bình chứa nước hãy làm theo các bước sau:

• Đổ nước sạch (đã xử lý) vào bình chứa nước đã khử trùng
• Đậy nắp bình chứa nước. Cẩn thận không làm bẩn nắp, không chạm vào bên trong hộp bằng ngón tay
• Bảo quản ở nơi mát mẻ. Không để gần các chất độc hại như xăng hoặc thuốc trừ sâu.

Các cách khử trùng nước có thể áp dụng trong các trường hợp khẩn cấp như lũ lụt, đường ống cấp nước bị vỡ

Đun sôi nước

Cách cơ bản nhất là đun sôi nước. Đun sôi nước sẽ tiêu diệt tất cả các vi sinh vật gây bệnh có trong nước như ký sinh trùng, vi khuẩn và vi rút. Trước khi đun sôi, hãy chú ý đến chất lượng nước: Nước có trong không, có đục không, có cặn bẩn không ? Dưới đây là những cách để làm sạch nước ban đầu:

Đối với nước sạch:

• Đun sôi nước trong 1 phút ( nếu đun sôi ở độ cao 6500 feet  – Khoảng 1900m thì đun sôi trong 3 phút) Nếu muối lâu hơn có thể đun sôi trong 5 phút.
• Để nguội và bảo quản nước đun sôi trong bình chứa nước sạch và đậy nắp kín,

Đối với nước đục:

• Sử dụng vải sạch, bộ lọc cà phê hoặc khăn giấy để lọc nước hoặc cũng có thể để nước lắng xuống
• Múc nước sạch ra
• Đun sôi nước đã lọc trong 1 phút hoặc 3 phút nếu ở độ cao 6500 feet
• Để nguội và bảo quản nước đun sôi trong bình chứa nước sạch và đậy nắp kín.

Khử trùng nước

Nếu không thể đun sôi nước, hãy sử dụng chất khử trùng hóa học như thuốc tẩy gia dụng không mùi (nước javen). Bạn cần kiểm tra thành phần hoạt tính chứa khoảng 6 – 8,25% natri hypoclorit. Lưu ý: Không sử dụng thuốc tẩy có mùi thơm, thuốc tẩy an toàn cho màu hoặc thuốc tẩy có thêm chất tẩy rửa. Thuốc khử trùng javen có thể tiêu diệt các vi sinh vật gây bệnh hoặc có hại trong nước. Tuy nhiên chúng không hiệu quả trong việc kiểm soát các sinh vật kháng clo như Cryptosporidium và Giardia.

Đối với nước đục:

• Để nước lắng xuống và lọc qua vải sạch, bộ lọc cà phê hoặc khăn giấy
• Sử dụng dụng cụ cho phép nhỏ giọt
• Sử dụng ống nhỏ giọt, thìa cà phê để định lượng thuốc tẩy javen
• Khuấy đều hỗn hợp
• Để yên ít nhất 30 phút trước khi sử dụng
• Bảo quản nước đã khử trùng trong bình chứa nước sạch và có nắp đậy kín

Lượng thuốc tẩy cần thêm theo định lượng sau:

Cứ 7,5 lít nước cần thêm 16 giọt hoặc ¼ thìa cà phê nước javen hàm lượng 6% hoặc 12 giọt (1/8 thìa cà phê) nước javen hàm lượng 8,25%

Nếu không có nước javen có thể sử dụng clorin dạng bột hạt:

• Đầu tiên pha dung dịch clo sẽ dùng để khử trùng nước. Để an toàn, hãy pha ở nơi thông gió trong khi đeo kính bảo vệ mắt.
• Thêm 1 thìa cà phê clorin vào 7,5 lít nước
• Khuấy cho đến khi các hạt tan hết. Hỗn hợp này tạo ra dung dịch clo khoảng 500mg/lít.
• Để khử trùng nước thêm 500ml dung dịch clo vừa pha vào 50 lít nước.
• Nếu mùi clo quá nồng, hãy đổ nước từ bình sạch sang bình khác
• Để yên trong vài giờ trước khi sử dụng

Chưng cất

Chưng cất cũng có thể loại bỏ hầu hết các vi sinh vật cũng như kim loại nặng, muối và hầu hết các hóa chất khác. Chưng cất nước đơn giản là khi đun sôi nước và thu hơi nước vào một bình nước sạch. Hơi nước này sẽ an toàn để sử dụng.

Cách tự chưng cất nước

• Đổ nước vào nửa nồi
• Buộc một chiếc cốc vào tay cầm trên nắp nồi sao cho chiếc cốc treo đúng chiều. Khi lật ngược nắp, hãy đảm bảo rằng chiếc cốc không bị treo lơ lửng trong nước
• Đun sôi nước trong 20 phút. Nước nhỏ giọt từ nắp trượt xuống cốc treo. Nước thu được là nước cất